COĞRAFİK YAPIMIZ

Sütçüler ilçesi, Isparta ilinin güneyinde yer almaktadır. Batısında ve kuzeyinde Eğirdir ilçesi; kuzeydoğusunda Şarkikaraağaç ilçesi; doğusunda Konya'ya bağlı Beyşehir ve Seydişehir ilçeleri;; güneyinde Antalya'nın Serik ve Manavgat ilçeleri ve güneybatısında Burdur'a bağlı Bucak ilçesi ile komşudur. Bu özelliği ile belki de Türkiye'de 8 ayrı ilçe ile sınırı olan tek ilçe konumundadır.
Tamamen engebeli bir arazide yer alan ilçede geniş düzlükler çok azdır. İlçe arazilerinin % 80'i ormanlarla kaplı olup, kullanılabilir arazi miktarı oldukça sınırlıdır. Yörenin en yüksek dağları Dedegöl (Dippoyraz) Dağı (2980 m.), Bozburun Dağı (2504 m.), Sarpdağ (2500 m.), Kartoz Dumanlı Dağ (2260 m.) ve Anamas Dağı (2110 m.)'dır.
-İDARİ YAPI VE NÜFUS-
Sütçüler 1938 yılında ilçe olmuştur. İlçenin 3 kasabası (Ayvalıpınar, Kesme ve Kasımlar) ve 27 köyü bulunmaktadır. 2000 yılı kesin sayım sonuçlarına göre ilçe nüfusu 19.839 'dur. İlçe merkezinin nüfusu ise 3.636 'dır.Bunlar Cami, Başgoz, Belen, Birlik, Erenler, Yeşildere ve Yukarı mahalledir.
-İLÇE TARİHİ-
Sütçüler ilçesinin kuruluşunun M.Ö. 200 yılına kadar uzandığı bilinmektedir. İlçe merkezine 10 km. uzaklıkta yer alan Adada Antik kenti Helenistik Dönem'de en parlak yıllarını yaşamış ve bugün bile ayakta kalabilen tapınaklar, meclis binaları ve amfitiyatrolar yapılmıştır.Sütçüler'in en eski adı Pavlu olarak bilinmektedir. Yöre, 1224 yılında Alaettin Keykubat zamanında

tarihi:Isparta'nın güneyinde yer alan Sütçüler ilçesinin kuruluşunun M.Ö. 200 yıllarına kadar dayandığı bilinmektedir. Bu gün Adada olarak adlandırılan antik kent, Pisidya bölgesinde; Pisidya ile Pamfilya bölgeleri arasında yer almaktadır. 1330 yıllarında Hamitoğulları beyliği Eğirdir’ de kurulana kadar Sütçüler Selçuklular ’ın elinde kalmıştır .



Osmanlılar zamanında bir süre Kara Bavlu olarak anılmıştır. Zamanla Bavlu şekline dönüşen isim, Cumhuriyet döneminde 1926 yılına kadar sürmüş, bu tarihte yerleşime dağ-dağlık anlamına gelen Cebel ismi verilmiştir. 1938 yılında belde halkının büyük şehirlerde sütçülük yapmaları üzerine isimi Sütçüler olarak değiştirilmiş ve Eğirdir ’e bağlı bir nahiye iken ilçe statüsü verilmiştir.

SEFERAĞA CAMİİ YERLEŞİK DÜZENE GEÇİŞİMİZİN İLK SİMGESEL ESERİ OLARAK HİZMET VERMEYE DEVAM EDİYOR.YAPILDIĞI 1296 YILINDAN BU YANA GEÇİRDİĞİ SAFHALARI DEVAM BÖLÜMÜNDE OKUYABİLİRSİNİZ.

SEFER AĞA CAMİ-İ ŞERİFİ (Orta Camii)

Isparta’nın Sütçüler ilçesinde bulunan 800 yıllık Seferağa Camii Şerifinin inşa ve tamir safahatını 4 bölüme ayırmak icapetmektedir:

1. Bölüm:Seferağa’nın vasiyeti üzerine bıraktığı mal ve para ile hicri 696 , miladi 1296 yılında Selçuklu Türk Devleti’nin (1076-1308) son zamanlarında , Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan 3 sene evvel yapılmış ise de bu camiden şimdi isminden başka bir eser kalmamıştır.

2. Bölüm:Kitabenin 20. beytinde (Hafiz ) kelimesinin içinde Ebced hesabıyla bu cami Hicri 998 , Miladi 1590 yılında tekrar 3. Sultan Murad zamanında yapılmış ise de bu camiden bugün iz kalmamıştır.

3. Bölüm:Harap ve muattal olan, içinde namaz kılanamayan Seferağa Camii Şerifi üzerinden uzun bir zaman geçtikten sonra merhum Ömer Ağa’nın oğlu Hasan Başe tarafından Çandır civarındaki Şeyhler Köyü’nde medfun bulunan Şeyh Muslihiddin’nin oğlu Şeyh Muhammed Efendi’nin teşvik ve himmetiyle yeniden Müslümanların 88. halifesi , Osmanlı padişahlarının 24. sü olan I. Sultan Mahmud devrinde Hicri 1158 ve Miladi 1745 yılın da esaslı olarak yaptırılmış , biri kapı üzerinde , diğeri de minarenin son cemaat yerinde olmak üzere 2 tane taş kitabeyi camii şerifi yaptıran Hasan Başe koydurmuştur.Kitabeyi yazan hattat da Halil Efendi adında bir zattır.

4. Bölüm:Tekrar harap olmaya başlayan bu camii ,1955-1959 yılları arasında 4 senede hükümetçe esaslı şekilde tamir ettirilmiş , değerli hattat ve nakkaşlar tarafından nakış ve yazılarla tezyin edilmiştir.Bu cami ibadete açık,tarihi kıymete haiz bir mabettir. Bu cami , tek kubbeli , üzeri kurşunla örtülü , bir minareli ve bir şerefelidir.Son cemaat verinin üzerinde 3 tane daha küçük kubbe vardır.Bu cami Kefeke denilen kesme taşla yapılmıştır.

Seferağa Camii şerifinin kapısı üzerindeki taş kitabe 3 parçadan ibaret olup boyu 85 ,eni 65cm dir.Zemini siyaha , kabartma harfler sarıya boyanmıştır.(Kat’ı nakıs-Elips) şeklinde kutular içine Arap harflariyle bazı kelimeleri Arapça , Farsça olmak üzere 21 tane Türkçe beyit yazılmış kitabedeki yazı celi nesih ve kısmen de celi divan ile karışıktır.Kitabenin yazılmasında Şeyh Muhammed Efendi’nin kısmen tasavvufi anlayış tarzı hakimdir.Bu kitabe Arap harfleriyle yazı sanatı bakımından çok kıymetli bir şah eseridir.

Burada adı geçen Hasan Başe adlı şahıs;

Ataları Horasan'dan gelen ve ağalarla arası açık olan Ömer Ağa'nın evi bir gece ağaları tarafından basılmış,Ömer Ağa kaçarken yakalanıp Pınarbaşı’nda işkence ile öldürülmüş,ölüsüde Erenler Kayası'nın , “Sarmaşıklı dağ” üstündeki deliğe atılmış, bu deliğe şimdi”Ömer Ağa Deliği” denmektedir.Bunun oğlu olan Hasan Ağa da öldürüleceğinden şüphelenerek altınları alıp İzmir’e , oradan da Cezayir’e kaçmış,Cezayir’de çok zengin olmuş,sonra ağalarla arası iyileşince tekrar Pavlu’ya (Sütçüler) geri dönmüş ve cami yaptırmıştır.Sütçüler’de bu zatın sülalesine Cezayirlioğulları denmektedir. Şimdiki soyadları”Kocatepe” ve “Aytaş” tır.

Seferağa Cami-i Şerifi’nin kapısı üzerindeki kitabenin okunuş şekli şöyledir:

1- Seferağa vasiyet etti mergup
Dedi bir ruhi için bir cami çün

2- Yapılsun veya habbena ( I ) olsun bad
Beni etsun görenler hayırla yad

3- Yapılup kaldı çün olmadı zair
Nice yıllar muattal oldu.

4- Hasan etti tamam bu secdegahı
Kabul eyle anı sen Ya İlahi

5- Muin oldu ana karada Nebi İlyas
Refiki olsun anın Hızır İlyas

6- Dahi atası İbrahime Yarab
Sen et rahmet yadi ceddi ile

7- Behişt ( 2 ) durağı her birinin
Ve alalar siyabı ( 3 ) nice huri aynin

8- Tamam oldu yapıldı beytullah
Görenler hep dediler barekellah

9- Fenada ancak olur böyle mahfel
Bakada vire Allah yüce menzil

10- Sefer Ağa’ya da Hak rahmet etsun
Türbeni Gülşen durağın cennet etsun

11- Yürüsün Cennet içere işi olsun
Melekler huriler yoldaşı olsun

12- Niyazımız budur bari teala
Makamatını ede Adn ala

13- Resülün hürmeti çün Rabbi İzzet
Sebep olanlara sen eyle rahmet

14- Hususa Şeyh Muhammed Efendi
Ana oldu sebep bizzat kendi

15- Vasiyyetin edilüp ol cümle mali
İriştirdi kemale bu maili

16- Cemaatına Hak rahmet etsun
Makamının her birinin cinan etsün

Sütçüler ilçesi 37,5 kuzey enlem, 31 doğu boylam üzerinde Isparta ilinin güneyinde yer almaktadır. Doğusunda Konya iline bağlı Beyşehir-Seydişehir ilçeleri, kuzeybatısında Eğirdir, güneyinde Antalya iline bağlı Serik ve Manavgat ilçesi yer almaktadır. Güneybatısında Burdur-Bucakla komşu olan ilçe, kuzeydoğusunda Isparta ilinin Aksu ilçesi ve kuzeydoğusunda da Ş.Karaağaç ilçesi ile komşudur.

Batı Torosların kollarının kesiştiği Göller Bölgesinde yer alan ilçe Beyşehir sınırından Dedegöl (Dippoyraz) Dağı, kuzeyde Eğirdir'den Anamas Dağı, Yılanlı Ovası (Yayla) ve Kovada Gölü sınır oluşturur. Güneyde Bucak ilçesinden Aksu (Isparta Çayı), güneyde Serik'ten ise Sanlı Yaylası ayırır.

Yüzölçümü 1287 km²'dir. Rakımı 250 metre ile 2500 metre arasında değişmektedir.

Sütçüler: Isparta’nın güneyinde yer alan Sütçüler ilçesinin kuruluşunun M.Ö. 200 yıllarına kadar dayandığı bilinmektedir. Bu gün Adada olarak adlandırılan antik kent, Pisidya bölgesinde; Pisidya ile Pamfilya bölgeleri arasında yer almaktadır. 1330 yıllarında Hamitoğulları beyliği Eğirdir’ de kurulana kadar Sütçüler Selçuklular ’ın elinde kalmıştır .

Osmanlılar zamanında bir süre Kara Bavlu olarak anılmıştır. Zamanla Bavlu şekline dönüşen isim, Cumhuriyet döneminde 1926 yılına kadar sürmüş, bu tarihte yerleşime dağ-dağlık anlamına gelen Cebel ismi verilmiştir. 1938 yılında belde halkının büyük şehirlerde sütçülük yapmaları üzerine isimi Sütçüler olarak değiştirilmiş ve Eğirdir ’e bağlı bir nahiye iken ilçe statüsü verilmiştir.

İlçenin belli başlı kültür varlıkları arasında, ilçenin tarihi gelişimini simgeleyen kalıntılarından Adada antik kenti gelir. Antik kent ilçe merkezine 12, Sağrak köyüne 2 kilometre uzaklıktadır. Diğer kültürel varlıkları ise, Sığırlık Harabeleri, Taşkapı Harabeleri, Zorzila Kalıntıları, Sefer Ağa Camii, Çandır Köprüsüdür.

 T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Resmi Web Sitesinden alınmıstır...Son yazı

Sütcüler Tarihi

Toroslara kadar olan kısımdan çekilmişler ve bölge Romalılar tarafından Bergamalılara bırakılmıştır. MÖ l88-133 yılları arasında Bergama Krallığının elinde bulunan bölgede Sağrak Köyü yakınında Adada, Kesme civarında Kocaköy Asarı ve Kasımlar yolu üzerinde Zorzila bulunmaktadır.

Sağrak Köyü yakınındaki Adada antik kentinin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte şehrin adı ilk kez MÖ 2. yüzyılda yapılan bir anlaşma metninde geçmektedir. Kentte MÖ I. yüzyılda sikke basıldığı da gözönüne alınırsa kentin bu tarihten daha önce kurulduğunu düşünmek yerinde olacaktır. Roma İmparatorluk döneminde özellikle İmparator Traianus, Hadrianus ve Antoninus Pius dönemleri Adada’nın en parlak dönemleridir. Kentte tabanı taş döşeli bir antik yol, Roma İmparatorluk Çağı Traianus Tapınağı, İmparatorlar Tapınağı, İmparatorlar ve Zeus Megistos -Serapis Tapınağı ile Yeniköy yolu altında kalan İmparatorlar ve Aphrodite Tapınağı yeralır. Ayrıca forum, bazilika, akropol anıtsal çeşme, yönetici binası, açık hava toplantı yeri tiyatro ve mezar anıtı bulunmaktadır.

Kesme Kasabası’nın güneyinde tepe üzerinde bulunan Kocaköy Asarının kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, kent muhtemelen Hellenistik dönemde kurulmuş olmalıdır. Kentin çevresi kısmen ayakta duran bir surla çevrilidir. Kent içindeki en önemli mimari yapı tamamen yıkılmış durumda olan prostylos planlı tapınaktır. Örenyerinde ana kayaya oyulmuş dikdörtgen biçimli dört adet sarnıç ilginç bir mimari gösterir. Kent üzerinde mezar anıtları vardır.

Kasımlar yolu üzerinde, dağ yamacında yeralan Zorzila kenti kalıntıları, Roma dönemine ait olup, şehir hakkında fazla bilgi yoktur.

Bölge MÖ l30’da Romalılar tarafından ele geçirilerek, MÖ 102-49 yılları arasında Kilikia Eyaleti içine alınmış daha sonra Asia Eyaletine bağlanmıştır. MÖ 39 yılında Galat Kralı Amyntasın kontrolüne giren bölge MÖ 25 yılına kadar bu durumda kalmış, daha sonra Galatia Eyaleti içine alınmıştır. Roma İmparatorluğu’nun MS 395 yılında parçalanmasıyla Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) sınırları içinde kalmıştır.

İlhanlılar’ın Anadolu valisi Timurtaş tarafından işgal edilmiş ve Dündar Bey de bu dönemdeki İlhanlı hakimiyetini tanımıştır. Timurtaş’ın Mısır’a kaçışından faydalanan Dündar Bey’in oğlu Hızır Bey 1328 yılında tekrar bölgeye hakim olmuştur.

ANA SAYFAYA GERİ DÖN